W tle egzekucja praw i dóbr. Sejm w Piotrkowie. 1558-1559 r.

Sejm został zwołany we wrześniu 1558 r. początkowo na 20 listopada tego roku. Sejmiki przedsejmowe miały miejsce w październiku 1558 r. Obrady sejmu z powodu choroby króla Zygmunta Augusta rozpoczęły się z opóźnieniem, dopiero 5 grudnia 1558 r. W czasie obrad sejmowych ponownie doszło do sporów o program egzekucji praw i dóbr, który król chciał odłożyć z powodu pilnych spraw bieżących, jak obrona Inflant zagrożonych przez Moskwę oraz kresów południowo-wschodnich, na które najeżdżali Tatarzy. Poruszono również sprawy przywilejów miast, porządku elekcji królewskiej, czego jednak pomimo ożywionej dyskusji i różnych pomysłów co do jej przeprowadzenia, nie ustalono. Wezwano do gotowości w sprawie obrony Rusi Czerwonej. Obrady sejmu zakończyły się 8 lutego 1559 r.

Zobacz: Dzienniki sejmów walnych koronnych za panowania Zygmunta Augusta, Króla Polskiego, X. X. Litewskiego, 1555 i 1558 r. w Piotrkowie złożonych, Wydanie braci Lubomirskich, Kraków 1869; A. Sucheni-Grabowska, Zygmunt August król polski i wielki książę litewski 1520-1562, Warszawa 1996;.A. Sucheni-Grabowska, Sejm w latach 1540-1587, w: Historia sejmu polskiego, t. 1, Warszawa 1984, red. J. Michalski, s. 114-216. Ustawodawstwo zob. Volumina Constitutionum, T. 2, cz. 1, Do druku przygotowali S. Grodziski, I. Dwornicka, W. Uruszczak, Warszawa 2005, s. 91-93.